Sosyal Medya

Makale

Türkiye’nin müdahalesi savaş daveti mi?

tarihinde yayınlandı.

PYD'ye karşı yapılan topçu atışı çok kiÅŸinin kafasını bulandırmış olabilir. Her ÅŸeyden önce bunun beklenmedik bir durum olarak deÄŸerlendirilmesi nedeniyle. Türkiye'yi fazla tanımayanların birbirine zıt olsa da iki yanılgısı var: Biri Türkiye'nin dış politikada çaresiz ve aciz kaldığını, dolayısıyla inisiyatif alamayacağının varsayılması. DiÄŸeri de CumhurbaÅŸkanı'nın kendi kiÅŸisel çıkarı için savaÅŸ isteyebileceÄŸini, dolayısıyla aşırı inisiyatif alabileceÄŸinin sanılması. Ä°kisi de Türkiye gerçeÄŸinin çok uzağında… PYD'nin ciddi bir bombardımana tabi tutulması ve meselenin arka planı Türkiye'nin bu eylemini anlamak için farklı bir zaviyeye ihtiyaç olduÄŸunu hatırlatıyor.
 
Birincisi, Türkiye hiçbir zaman maceracı davranmamış olduÄŸu gibi, bundan sonra da böyle bir yola girmeyecektir. Türkiye'nin tarihi, kaybetme risklerinin kazanç ihtimalinden daha ciddiye alınmasını 'devlet aklı' haline getirmiÅŸ durumda. O nedenle bu ülkenin ucu belirsiz ve aşırı riskli hiçbir giriÅŸimde bulunması beklenmemeli. Nitekim Rusya uçağı düştüğü zaman CumhurbaÅŸkanı'nın itidalli tutumu bu tür gerilimlerin nasıl deÄŸerlendirildiÄŸine iyi bir örnek… Irak Tezkeresi'nin hatırlanması da bu çerçevede ele alınmalı. Çünkü o zaman ABD Irak'a operasyon kararı almıştı. Oysa ÅŸimdi ABD tam tersi tutuma sahip… Eklemek gerek ki ABD yıllarca Türkiye'nin Suriye'ye müdahil olmasını doÄŸrudan ve dolaylı teÅŸvik etti. Ama Türkiye direndi ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler ya da ABD'nin açık iradesinin ortaya konmasını istedi. Ne var ki bu, Türkiye'nin her ÅŸeye razı olacağı anlamına gelmiyor ve hayati görülen bir konuda Türkiye'nin geri adım atma ihtimali pek yok. Rusya'nın ahlak ve hukuk tanımaz fırsatçılığı Türkiye'nin de kendi çıkarlarını kollamasını meÅŸru kılıyor.
 
İkincisi, PYD bombalamasının angajman kuralları dahilinde olup olmadığı 'lüks' bir tartışma. Hukukun incelikleri bir yana, bu kurallar esasta Türkiye ile Suriye hükümeti arasında geçerli. Suriye Hükümeti'nin tarafında olduğu apaçık olan güçler açısından da bir işlevi olabilir. Ama PYD böyle bir oluşum değil ve kendisini 'bağımsız' olarak tanımlıyor. Ayrıca PKK ile organik bağı olduğu ölçüde Türkiye aleyhine bir strateji izliyor. Böyle bir durumda 'angajman kuralı' tartışması ancak konunun uzmanları için fikir jimnastiği malzemesi olmaktan öte gidemez.
 
Üçüncüsü, ABD'nin PYD'nin bombalanmasından memnun olma ihtimalini göz ardı etmemekte yarar var. Gerçi ABD yetkililerinin defalarca vurguladığı gibi PYD bir 'ortak' olarak görülüyor. Ama aynı PYD ilerde ne yapacağı belli olmayan Rusya'nın da ortağı ve onunla daha 'organik' bir ilişkisi var. Ayrıca ABD'nin yer kapma ve alan genişletme peşinde olan, insanları evlerinden süren, insanlık suçu işlemekten çekinmeyen PYD ile 'fazla' ortak olmak istemesi de beklenemez. Dolayısıyla karşımızda hem PYD ile ilişkisini sürdürmek isteyen, hem onu Rusya'ya tamamen kaptırmak istemeyen, hem de dizginlenmesine itiraz etmeyecek bir ABD var. Türkiye'nin son eylemi bu ABD'nin kesinlikle işine gelmiştir.
 
Dördüncüsü, eğer Suriye'de barış ve çözüm olacaksa bu ancak ve ancak Suriye Muhalefeti'ni masaya getirmekle olabilir. PYD saldırgan davrandıkça ve toprak peşinde oldukça Muhalefet gelinen de facto durumu kabul etmeyecek ve barış da olmayacak. Bu nedenle Türkiye'nin son müdahalesi çözüm isteyenler için de epeyce faydalı bir hareketti.
 
Her türlü saldırganın dizginlenmesi Suriye barışı için asgari önkoşul olmaya devam ediyor. Türkiye de ağırlığını bu yönde koyuyor. Son müdahale savaşa bir davet değil, aksine barışın imkânını yaratıyor.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.